اکثر مردمان تورک جغرافیای
ایران علی الرغم تلاش های فراوانی که اجداد و نیاکان شان در راستای نیل به دولت
مشروطه و قانون در ایران کشیدند از موهبت های تعلیم و آموزش نوین محروم مانده اند
.
اگرچه انجمن ایالتی آذربایجان و
روشنفکران آذربایجانی در شمال و جنوب رود ارس همت غیر قابل وصفی برای مفاهیم
مشروطه در ایران نهادند ولی با روی کار آمدن استبداد رضاخانی توسط دول غربی نه
تنها تمامی خواسته های مدنی سرکوب شدند بلکه حتی فرصت آزاد برای آموزش زبان مادری خودشان
هم از بین رفت .
دوران ظهور سلطنت پهلوی در یکی
از طلائی ترین دوران رشد و بالندگی ادبیات تورکی آذربایجانی به وقوع پیوست .
حقیقتاً اشعار تورکی میرزا علی اکبر صابر و کتاب شعر "هوپ هوپ نامه " اش به
همراه اشعار پر مغز میرزا معجز شبستری که سعی در اصلاح تفکرات جامعه آذربایجانی و
نیل به تجدد و مدنیت و ترقی خواهی داشتند و از دیگر سو شاهکارهای ادبی با نثر
شیوای نمایش نامه های تورکی میرزا فتحعلی آخوندوف ، تماماً نشاندهنده دوران رشد و
شکوفایی ادبی زبان تورکی آذربایجانی در یکی از حساس ترین برهه های تاریخی خود بودند
ولی رضا پالانی که موجب به قدرت رسیدن سلطنت پهلوی شد تمام این کوشش های ادبی را یکسره
خاموش و سرکوب کرد .
گویی مأموریت رضا پالانی فقط و
فقط بر مبنای بر باد دادن دودمان فکری و فرهنگی آذربایجانی استوار شده بود . از
همان ابتدای کار ، چنان که عبدالله مستوفی اولین استاندار منصوب رضاخان بر
آذربایجان فرو آمد ، با توهین و تحقیر زبان آذربایجانی ها در صدد تورک زدایی بر
آمد حتی گستاخی را به حدی رساند که از سرشماری آذربایجان با عنوان خرشماری یاد می نمود
.
و آن هنگام که بر اساس تبعیض
های وارده و خواسته ملی مردم آذربایجان در سال 1324 شمسی شرایط برای استقرارحکومت
ملی در آذربایجان جنوبی فراهم شد عشق به زبان مادری با انتشار انبوه روزنامه ها و
کتب به زبان تورکی آذربایجانی متجلی شد ولی افسوس که با خیانتهای دولت مرکزی ایران
و دیگر دول درگیر در حوادث جنگ سرد ، این دولت ملی به پایین کشیده شد و علاوه بر
خون هزاران آذربایجانی که به زمین ریخته شد ، کتاب های تورکی موجود هم در کینه غیر
قابل وصفی طمعه آتش شده و سوزانده شدند .
در بقیه دوران سلطنت پهلوی حمل تنها
یک کتاب کوچک داستان یا شعر ساده تورکی در خارج از خانه می توانست یک جرم غیر قابل تحمل از سوی ساواک و دستگاههای امنیتی کشور ایران محسوب شود و عواقب سختی برای فرد
مذکور در صورت دستگیری به همراه داشته باشد .
به گفتۀ جلال آل احمد نویسندۀ
ایرانی ؛ تمام کوشش های حکومت های مرکزی
از لحظه روی کار آمدن رضاخان در ایران نه تنها بر محدود کردن ، که بر محو کردن
زبان تورکی بوده است .
با اوصاف مختصری که در بالا آمد
می توان حجم خسارات فرهنگی وارده به یکی از زبان های ادبی ملل شرق ، آنهم در یکی
از طلائی ترین دوران ادبی اش را تخمین زد .
متأسفانه هنوز هنوز دشمنی ها با
زبان تورکی در ایران فراوان وجود دارد و چه بسیار انسانهایی که در ظاهر فعالین
مشتاق به برقراری دموکراسی و حقوق بشر میدان دار صحنه گردیده ولی در همان ابتدائی
ترین قوانین حقوق بشری ، آزادی تحصیلات به زبان مادری ، لنگ می زنند و ماحصل
عملکردشان همان شگردهای سوختۀ نژاد پژادی در نفی تورک بودن مردم آذربایجان و
حقانیت و برائت طلبیدن بر اعمال فاشیستی خود و زمان خریدن برای سیستم آموزشی تحمیلی فارسی در
کنار ادامۀ سیستماتیک نسل کشی زبانی می باشد .
در چنین بحبوحه نبرد بی امان و
هجوم کوروش وار پارسی ، بسیاری از مردمان تورک سالهاست که قافیه را باخته اند و یا
تسلیم سیاستهای فرهنگی شده و در این سیستم ذوب شده اند و یا چنان از لحاظ قدرت
تکلم و خواندن به زبان مادری شان معیوب گردیده اند که برای خودشان هم خواندن و
نوشتن صحیح به زبان مادری شان تبدیل به یک آرزوی دست نیافتنی شده هست .
کتاب حاضر پس از انتشار الکترونیکی برای اولین بار در سال 2012 میلادی بخاطر برخی اشتباهات تایپی و همچنین انجام برخی اصلاحات در سال 2014 میلادی نسخه ویرایش شده اش دوباره انتشار یافته است .
اگر چه کتب جامع و مفصل بسیاری در
ارتباط با گرامر زبان تورکی آذربایجانی نوشته شده اند ولی این کتاب به شیوه کاملاً
مطمئن و مؤثر مفاهیم اساسی که برای هر آذربایجانی در نوشتن و خواندن لازم می باشد
را توضیح داده است . از اینرو برای علاقه مندان دانلود و مطالعه این کتاب را توصیه
می کنم ، در پایان امیدوارم این کتاب مفید واقع شود .
تعداد صفحه : 81 صفحه
حجم کتاب : Kb 907
